Łokieć golfisty – czym jest i jak wygląda leczenie?
5
(2)
Ból po wewnętrznej stronie łokcia, który promieniuje wzdłuż przedramienia aż do nadgarstka, może brzmieć znajomo nie tylko miłośnikom golfa. Choć nazwa wskazuje na sportową genezę, łokieć golfisty to dolegliwość, która dotyka znacznie szerszą grupę osób. Wśród nich znajdziemy mechaników samochodowych, pracowników biurowych intensywnie korzystających z myszy komputerowej, osoby ćwiczące na siłowni wykonujące wielokrotnie ruchy zginania nadgarstka, malarzy, cieśli, kucharzy wielokrotnie obracających nadgarstkiem oraz uprawiających różnego rodzaju sporty rakietowe.
Statystyki pokazują, że łokieć golfisty dotyka około 1-3% populacji ogólnej, przy czym najczęściej występuje w przedziale wiekowym 35-50 lat. Co istotne, tylko 10-15% przypadków rzeczywiście związane jest z grą w golfa, co potwierdza, że ta jednostka chorobowa ma znacznie szersze podłoże niż sugeruje jej nazwa.
O tym, jak rozpoznać objawy, poznać przyczyny oraz jak skutecznie poradzić sobie z tą bolesną przypadłością, opowiada mgr Michał Kłosiński - fizjoterapeuta z wieloletnim doświadczeniem w leczeniu urazów sportowych z Ortho Sport Clinic w Warszawie.
Co to jest łokieć golfisty?
Łokieć golfisty, znany w terminologii medycznej jako epicondylitis medialis lub epicondylopathia medialis, to schorzenie charakteryzujące się zapaleniem lub mikrourazami przyczepów mięśni zginaczy nadgarstka i pronatorów przedramienia, zlokalizowanych przy nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej. Ta anatomicznie precyzyjna lokalizacja oznacza, że problem dotyczy miejsca, gdzie kilka ważnych mięśni przedramienia przyczepia się do kości w okolicy łokcia.
Do powstania tej kontuzji dochodzi w wyniku powtarzalnych, monotonnych ruchów obciążających struktury miękkie przedramienia. Mechanizm powstawania opiera się na przewlekłym przeciążeniu tkanek, które nie mają czasu na odpowiednią regenerację między kolejnymi obciążeniami. W efekcie dochodzi do mikronerwek włókien kolagenowych, rozwoju procesu zapalnego oraz bólu. Szczególnie narażone są osoby wykonujące zawodowo ruchy wymagające silnego chwytu połączonego ze zginaniem nadgarstka, takie jak praca z narzędziami, długotrwałe pisanie, malowanie czy podnoszenie ciężkich przedmiotów z wykorzystaniem przede wszystkim siły przedramienia.
Czynniki ryzyka obejmują nie tylko aktywność zawodową i sportową, ale również wiek (szczyt zachorowań przypada na 4-5 dekadę życia), płeć (nieznacznie częściej dotyczy mężczyzn), słabą kondycję mięśni przedramienia, nieprawidłową technikę wykonywania ruchów oraz brak odpowiedniej rozgrzewki przed wysiłkiem fizycznym.
Łokieć golfisty a łokieć tenisisty – różnice
Choć objawy obu schorzeń mogą się częściowo nakładać i dotyczą tego samego regionu anatomicznego, te dwie jednostki chorobowe różnią się zasadniczo pod względem lokalizacji, mechanizmu powstania oraz strategii terapeutycznej.
Łokieć golfisty (epicondylitis medialis):
Ból i tkliwość po wewnętrznej (przyśrodkowej) stronie łokcia
Zajęcie przyczepów mięśni zginaczy nadgarstka i pronatorów
Ból nasila się podczas zginania nadgarstka i ruchu pronacji (obrót przedramienia do wewnątrz)
Częściej występuje u osób wykonujących prace wymagające mocnego chwytu z jednoczesnym zginaniem nadgarstka
Łokieć tenisisty (epicondylitis lateralis):
Ból i tkliwość po zewnętrznej (bocznej) stronie łokcia
Zajęcie przyczepów mięśni prostowników nadgarstka i supinatora
Ból nasila się podczas prostowania nadgarstka i ruchu supinacji (obrót przedramienia na zewnątrz)
Częściej dotyczy osób wykonujących ruchy z dominującym prostowaniem nadgarstka
Różnicowanie między tymi dwoma schorzeniami ma kluczowe znaczenie dla doboru właściwej strategii leczniczej, ponieważ każde z nich wymaga nieco innego podejścia rehabilitacyjnego oraz innych technik terapii manualnej.
Łokieć golfisty – objawy
Obraz kliniczny łokcia golfisty rozwija się zazwyczaj stopniowo, początkowo objawy mogą być subtelne i pojawiać się tylko podczas określonych aktivności. Z czasem, bez odpowiedniego leczenia, dolegliwości nasilają się i mogą znacząco ograniczać codzienne funkcjonowanie.
Główne objawy, na które warto zwrócić uwagę:
Ból i tkliwość - lokalizuje się głównie po wewnętrznej stronie łokcia, w miejscu nadkłykcia przyśrodkowego. Początkowo ból pojawia się tylko podczas aktywności, z czasem może stać się stały i występować nawet w spoczynku. Charakterystyczny jest wzrost intensywności bólu przy nacisku na obszar przyczepu mięśni.
Ból promieniujący - rozprzestrzenia się wzdłuż wewnętrznej powierzchni przedramienia, często sięgając aż do nadgarstka, a czasem nawet do dłoni. Ten typ bólu może mieć charakter rozlany lub ostry, często opisywany jako "palący" lub "rwący".
Osłabienie siły chwytu - pacjenci zgłaszają trudności z mocnym chwytaniem przedmiotów, otwieraniem słoików, noszeniem toreb czy wykonywaniem prac wymagających precyzyjnego chwytu. To osłabienie wynika zarówno z bólu, jak i rzeczywistego obniżenia siły mięśniowej.
Sztywność stawu łokciowego - szczególnie odczuwalna rano po przebudzeniu lub po dłuższym okresie bezczynności. Pacjenci mogą mieć trudności z pełnym wyprostowaniem lub zgięciem łokcia.
Nasilenie objawów podczas określonych czynności - ból wzrasta podczas chwytania przedmiotów, zginania nadgarstka pod obciążeniem, ruchów rotacyjnych przedramienia oraz podczas próby mocnego zaciśnięcia dłoni.
Objawy towarzyszące mogą obejmować uczucie mrowienia w palcach (szczególnie w palcu serdecznym i małym), okresowe drętwienie przedramienia oraz uczucie „pełności" w okolicy łokcia.
Przyczyny i czynniki ryzyka
Łokieć golfisty to schorzenie wieloczynnikowe, którego rozwój zależy od kombinacji różnych elementów predysponujących i wyzwalających.
Przyczyny bezpośrednie:
Powtarzalne ruchy zginania nadgarstka pod obciążeniem
Słaba kondycja i elastyczność mięśni przedramienia
Nieprawidłowa postawa ciała wpływająca na biomechanikę kończyny górnej
Wcześniejsze urazy w obrębie łokcia lub nadgarstka
Zaburzenia hormonalne (szczególnie u kobiet w okresie menopauzy)
ĆWICZENIA NA ŁOKIEĆ GOLFISTY – DOMOWA REHABILITACJA
Według mgr Michała Kłosińskiego, właściwie prowadzona fizjoterapia i odpowiednio dobrane ćwiczenia to fundament skutecznego leczenia łokcia golfisty. Program ćwiczeń powinien być wprowadzany stopniowo, z uwzględnieniem aktualnej fazy schorzenia oraz tolerancji pacjenta na wysiłek.
Podstawowe zasady rehabilitacji domowej:
Regularność wykonywania ćwiczeń (codziennie, 2-3 razy dziennie)
Stopniowe zwiększanie intensywności i czasu trwania
Unikanie ruchów wywołujących silny ból
Kombinacja ćwiczeń wzmacniających z rozciągającymi
Kontrola prawidłowej techniki wykonania
Leczenie łokcia golfisty - metody leczenia i terapia
Kompleksowe leczenie łokcia golfisty wymaga indywidualnego podejścia i często kombinacji różnych metod terapeutycznych, dostosowanych do stadium choroby oraz nasilenia objawów.
Leczenie zachowawcze - pierwsza linia terapii:
Farmakoterapia obejmuje niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) w postaci tabletek lub żeli miejscowych, które redukują stan zapalny i łagodzą ból. W przypadkach ostrych można zastosować krótkotrwale kortykosteroidy.
Fizjoterapia stanowi podstawę leczenia i powinna być wprowadzona jak najwcześniej. Program terapeutyczny obejmuje techniki terapii manualnej, mobilizację stawów, terapię punktów spustowych, elektroterapię (ultradźwięki, TENS, laseroterapia) oraz indywidualnie dobrany program ćwiczeń.
Terapie uzupełniające:
Fala uderzeniowa (ESWT) - skuteczna w przypadkach przewlekłych
Leczenie chirurgiczne - w skrajnych przypadkach, polegające na uwolnieniu przyczepu mięśni
Profilaktyka i zapobieganie
Skuteczna profilaktyka łokcia golfisty opiera się na eliminacji lub minimalizacji czynników ryzyka oraz wdrożeniu odpowiednich nawyków w codziennej aktywności.
Zasady ergonomii w pracy:
Odpowiednie ustawienie stanowiska komputerowego
Regularne przerwy w pracy z klawiaturą i myszą
Używanie podpórek pod nadgarstki
Zmiana pozycji ciała co 30-45 minut
Przygotowanie do aktywności sportowej:
Dokładna rozgrzewka przed treningiem
Stopniowe zwiększanie intensywności ćwiczeń
Nauka prawidłowej techniki wykonywania ruchów
Używanie odpowiedniego sprzętu (rakiety o właściwym uchwycie, rękawice)
Wzmacnianie prewencyjne:
Regularne ćwiczenia siłowe mięśni przedramienia
Ćwiczenia rozciągające po każdej aktywności
Dbanie o elastyczność całej kończyny górnej
Wzmacnianie mięśni stabilizujących łopatkę
Kiedy udać się do fizjoterapeuty?
Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie terapii znacząco wpływa na skuteczność leczenia i skraca czas powrotu do pełnej sprawności.
Ból utrzymujący się dłużej niż 2-3 tygodnie pomimo odpoczynku
Nasilenie objawów mimo stosowania domowych metod leczenia
Ograniczenie ruchomości stawu łokciowego
Osłabienie siły chwytu wpływające na codzienne funkcjonowanie
Objawy neurologiczne (drętwienie, mrowienie w dłoni)
Niemożność wykonywania czynności zawodowych lub sportowych
W Ortho Sport Clinic w Warszawie, mgr Michał Kłosiński z zespołem doświadczonych fizjoterapeutów oferuje kompleksową diagnostykę funkcjonalną, wykorzystującą nowoczesne metody oceny biomechanicznej oraz indywidualnie dopasowane programy terapeutyczne. Klinika dysponuje zaawansowanym sprzętem diagnostycznym i terapeutycznym, co pozwala na precyzyjne określenie przyczyn dolegliwości oraz monitoring postępów w leczeniu.
"W przypadku łokcia golfisty kluczowe jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego postępowania terapeutycznego. Nie czekaj, aż ból stanie się przewlekły - wczesne rozpoczęcie fizjoterapii zwiększa szanse na pełny powrót do sprawności i zapobiega nawrotom" – podkreśla mgr Kłosiński.
Masz wątpliwości, czy to łokieć golfisty, łokieć tenisisty, czy oba na raz? Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci wrócić do pełnej sprawności! Zarezerwuj wizytę u mgr Michała Kłosińskiego
📞 503 103 689 📍ul. Opaczewska 43/125 Warszawa - Ochota
